Tłumaczenie to proces, który wymaga doświadczenia, wiedzy merytorycznej, skupienia i analizy oraz zawiera w sobie kilka ważnych etapów
Analiza dokumentu
Pierwszym z nich jest analiza. Zanim tłumacz przystąpi do tłumaczenia dokumentu osoba koordynująca cały proces tłumaczenia zapoznaje się z dokumentem zarówno pod kątem specyfiki tekstu, to znaczy dziedziny, branży danego dokumentu czy to prawnej, medycznej czy technicznej, jak również weryfikuje dokument pod kątem jego ułożenia graficznego sprawdzając np. edytowalność tabel, weryfikując nieedytowalne zdjęcia, czy schematy, a wszystko po to, aby Klient finalnie otrzymał identyczny dokument tylko w języku obcym. Jeśli zachodzi taka potrzeba dokument trafia do grafika, który z PDF lub innego zamkniętego formatu przygotowuje edytowalny plik do pracy translatorskiej. Analiza służy dokładnemu zweryfikowaniu i określeniu rodzaju tłumaczenia, które następnie przez koordynatora przekazywane jest konkretnie wybranemu tłumaczowi z danego języka i dziedziny z dokładną instrukcją i ew. wyjaśnieniem ważnych zagadnień.
Proces tłumaczenia
Proces tłumaczenia różni się w zależności od typu tekstów, tzn. dokumentów przysięgłych czy nieprzysięgłych, specjalistycznych czy zwykłych oraz poziomu ich trudności. O ile dokumenty urzędowe w dużej mierze opierają się na ustandaryzowanych formularzach i tłumaczy się je trochę łatwiej to schodki zaczynają się gdy musimy przetłumaczyć tekst np. pisany odręcznie, lub trudny do odczytu albo dokument specjalistyczny, który jest instrukcją z wieloma schematami, rysunkami, tabelami i branżowym słownictwem. Tłumaczenia tekstów specjalistycznych bo o nich tutaj mowa stanowią podstawę usług wykonywanych w biurze tłumaczeń, gdyż wymagają one bardzo dużego doświadczenia językowego, którego nie posiada zwykły użytkownik języka obcego. Dlatego właśnie tak ważne jest aby zlecić tłumaczenie do profesjonalnego biura tłumaczeń, które kompetentnie i dzięki długoletniemu doświadczeniu zapewni bezbłędne tłumaczenie przez native speaker’a danego języka obcego. Ponadto zapewni tłumaczenie wykonane przy pomocy programów CAT, aby uzyskać spójność stosowanej terminologii i w następnym kroku jeszcze zweryfikuje całość tłumaczenia.
Jak wygląda proces tłumaczenia w programach CAT?
Programy CAT (ang. Computer Assisted Translation) to programy komputerowo wspomagające tłumaczenie. Ich rolą jest wspieranie tłumacza w pracy translatorskiej i odciążanie pamięci tłumacza z nadmiernej koncentracji, której przy 100 stronnicowym dokumencie wymaga stałej uwagi, aby używać to samo słownictwo, dbać o spójność stosowanych pojęć i połączeń wyrazowych. Program CAT dba o to za nas, na etapie wykonywania tłumaczenia sukcesywnie to co tłumaczymy zapisuje się w pamięci tłumaczeniowej i jeśli program napotkamy takie samo słowo, frazę lub nawet całe zdanie po raz kolejny, wtedy sam podpowiada nam dany tekst lub wkleja go do dokumentu. Jest to duże ułatwienie w pracy tłumacza, ale wymaga też stworzenia bezbłędnej bazy terminologicznej wytworzonej podczas wielu tłumaczeń, i wiadomo uważności. Niemniej jednak programy CAT pomagają przyspieszyć tłumaczenie, dbać o spójność używanej terminologii i zawsze gdy Klient nawet za rok zleci kolejne tłumaczenia w naszej bazie będziemy mogli czerpać z terminologii, którą już raz przetłumaczyliśmy.
Programy CAT bardzo pomagają w tłumaczeniach z różnych branż, takich jak tłumaczenie dokumnetów technicznych czy medyczne. W programach CAT wygodą jest to, że dzielą one tekst na segmenty, czyli zwykle zdania lub pojedyncze słowa na segmenty, co ułatwia proces tłumaczenia, a po zapisaniu plik wygląda tak jak ten, który przesłał nam klient z drobną różnicą, że jest on już w języku docelowym. Duży ułatwieniem procesu tłumaczenia jest przesłany przez Klienta słowniczek kluczowych terminów, które chce mieć przetłumaczone w określony sposób i zastosowane w tekście. Wtedy długofalowo możemy bazować na rozwijanej terminologii. W naszym biurze stawiamy przede wszystkim na native speaker’ów , których językiem docelowym jest ich język rodzimy. Zapewnia to największy stopień poprawności oraz jakości tekstu. Jednak nie jest powiedziane, że osoba nie będąca native speakerem nie może tłumaczyć na język obcy!.
Weryfikacja
Po wykonaniu tłumaczenia musi ono zostać zweryfikowane przez koordynatora tłumaczenia, ponieważ nikt nie jest nieomylny. Zawsze trzeba pamiętać o tym, by stosować się do zasad składni oraz ortografii danego języka. Dlatego, właśnie potrzebna jest korekta i weryfikacja, żeby wyłapać ewentualne drobne literówki, błędy ortograficzne czy też interpunkcyjne, tak aby tłumaczenie było na jak najwyższym poziomie.
Jakich umiejętności wymaga praca tłumacza?
Niestety nie każdy tłumacz może czy jest w stanie przetłumaczyć każdy tekst. Jest to spowodowane ogromnym zróżnicowaniem tekstów. Istnieją teksty pisane językiem specjalistycznym, np. teksty medyczne, techniczne, prawnicze, ekonomiczne i wiele, wiele innych. Przy tłumaczeniu takich tekstów potrzebna jest nie tylko znajomość języka, ale także obycie się z danym tematem i zrozumienie go. Istnieje wiele pojęć, które łatwo można pomylić lub napotkać ich błędne tłumaczenie, dlatego przy takich zleceniach wymagana jest ogromna precyzja i umiejętność tłumaczenia.
Jeśli chodzi o dokładne tłumaczenie poświadczone przez tłumacza przysięgłego, wymagane jest do tego uzyskanie kwalifikacji tłumacza przysięgłego, który zdaje egzamin i jest zaprzysięgany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, które wydaje mi pieczęć i wpisuje na listę tłumaczy przysięgłych.
Również w przypadku tłumaczeń reklamowych czy marketingowych trzeba sporych umiejętności, które mogą wymagać zastosowania metodę transkreacji. Proces ten polega nie na tłumaczeniu dosłownym tekstu, ponieważ nie zawsze jest to możliwe przy hasłach reklamowych, gdzie często używane są gry słowne, lecz na przełożeniu intencji, emocji, kontekstu oraz stylu. Jest to bardzo trudne zadanie, gdyż nieraz trzeba po prostu wymyślić nowe hasło tak, aby trafiło i zostało zrozumiane przez odbiorcę oraz by miało taki sam efekt i przekaz jak tekst oryginalny. W tej dziedzinie duża rolę odgrywają emocje, na które trzeba wiedzieć jak wpłynąć. Czasami potrzebna jest także zmiana grafik, jeśli tłumaczymy np. reklamy, a ma to na celu bliższe dotarcie do lokalnego odbiorcy. Przykładowo nawet w jednej z największych sieci restauracji fast foodowych nie wszędzie jest taka sama oferta. Dlatego lokalizacja tekstu przy stale rozwijającym się globalnym rynku jest ostatnio tak ważnych tematem w branży tłumaczeniowej. Umiejętność tłumaczenia to stały proce, wymagający szkolenia i doskonalenia dorobku tłumaczeniowe.